Van aangifte tot straf. Hoe verloopt een strafproces?
Na uw aangifte begint het strafproces. Dit proces loopt van aangifte tot straf. Er volgen verschillende fases.
Leestijd: 3 minuten
Aangifte
Enkele maanden geleden deed u aangifte van een misdrijf bij de politie. U liep bij dit misdrijf vervelend letsel op en ervaart daar nog steeds de gevolgen van. Na aangifte bij de politie heeft u niks meer gehoord. Wat is er met uw aangifte gebeurd en wat kunt u verwachten? En hoe gaat het als uw aangifte overgaat in een strafproces?
Het strafproces
Na uw aangifte begint het strafproces. Dit proces loopt van aangifte tot straf. Er volgen verschillende fases. In elke fase van het strafproces heeft u bepaalde rechten. Ik neem u mee door de verschillende fases:
Na uw aangifte bekijkt de politie of er een opsporingsonderzoek komt naar de verdachte of niet. Op het moment dat de politie het onderzoek in uw aangifte heeft afgerond, nemen zij een beslissing. Als er te weinig aanwijzingen zijn, kan het zijn dat de politie besluit de zaak te laten rusten.
-
Bij voldoende bewijs, gaat de zaak naar het OM
Als er echter een verdachte in uw zaak is aangehouden en er zijn voldoende aanknopingspunten voor een vervolging dan wordt de zaak naar het Openbaar Ministerie (OM) gestuurd. Hier beoordeelt een officier van justitie uw aangifte. -
ZSM - ‘Zorgvuldig, Snel en op Maat’
In sommige gevallen, vaak bij de wat lichtere misdrijven, is het goed mogelijk dat uw zaak op tafel komt bij ‘ZSM’ (‘Zorgvuldig, Snel en op Maat’). Dit is een samenwerkingsverband tussen de politie, het OM, Veilig Thuis, de reclassering en Slachtofferhulp Nederland. Door deze samenwerking kan er sneller een besluit worden genomen over een zaak dan bij een normaal strafproces.
- Wanneer Slachtofferhulp Nederland u benadert en u heeft schade geleden, is het handig de gegevens van uw rechtsbijstandverlener door te geven. Geef ook aan dat u de schade wilt verhalen op de verdachte en dat uw schade op dit moment nog niet bekend is.
Zodra het OM het politiedossier heeft ontvangen, beoordeelt zij of de verdachte moet worden vervolgd voor het strafbare feit. Het OM bekijkt of er voldoende bewijs is om tot een succesvolle vervolging over te gaan. Ook wordt de geschiedenis bekeken die de verdachte heeft op het gebied van strafbare feiten. Dit onderzoek neemt vaak een behoorlijke tijd in beslag, u kunt gerust uitgaan van een paar maanden.
Er zijn vier mogelijkheden:
- Er volgt een dagvaarding, de zaak komt voor de rechter
- De officier van justitie bepaalt zelf de straf. Dit heet een ‘strafbeschikking’
- Met uw goedkeuring wordt mediation gestart
- De verdachte wordt niet verder vervolgd (sepot)
Hierbij zijn er twee mogelijkheden:
-
U ontvangt drie formulieren van het OM
Als er een strafzaak komt tegen de verdachte, ontvangt u drie formulieren van het OM: 'Gegevens slachtoffer', het ‘Wensenformulier’ en het formulier 'Verzoek tot schadevergoeding'. Onze juristen kunnen u helpen bij het opstellen van een vordering tot schadevergoeding, zodat deze op tijd kan worden ingediend. -
U ontvangt een sepotbrief
Als de verdachte of het strafbare feit niet verder worden vervolgd, ontvangt u een sepotbrief. Als het OM besluit de zaak niet te vervolgen, dan kunt u hierover klagen bij het gerechtshof. Hier wordt beoordeeld of het OM een goed besluit heeft genomen of niet. Is uw klacht succesvol, dan wordt de verdachte alsnog vervolgd.
-
Gegevens slachtoffer
Op dit formulier vult u uw persoonsgegevens in. Of u kunt iemand machtigen om namens u het formulier in te vullen. Stuur het formulier, samen met het ‘Wensenformulier’ binnen 14 dagen terug. -
Het Wensenformulier
Op het ‘Wensenformulier’ geeft u aan van welke rechten u gebruik wilt maken. Het is goed om op dit formulier aan te vinken dat u de schade wilt verhalen en op de hoogte wilt blijven van het strafproces. Stuur het ‘Wensenformulier’ samen met het formulier 'Gegevens slachtoffer' binnen 14 dagen terug.
- Soms kunt u aanvinken dat u gebruik wilt maken van uw spreekrecht. Voor een mondelinge toelichting van uw vordering is namelijk altijd ruimte, dit hoeft u niet apart aan te geven.
-
Verzoek tot schadevergoeding
Wanneer u een schadevergoeding wilt eisen van de verdachte, vult u het formulier 'Verzoek tot schadevergoeding' in. Bewaar bewijzen van uw schade goed; denk hierbij aan foto’s, facturen en offertes. Meestal hoeft dit niet binnen 14 dagen ingeleverd te worden. Dat kan worden nagevraagd bij het slachtofferloket.
- Meestal wordt er om een mondelinge toelichting van de schadevergoeding gevraagd tijdens de zitting. Een goede toelichting vergroot de kans dat de schadevergoeding wordt toegewezen. Wij kunnen u hierbij helpen.
Als duidelijk is wanneer de zaak wordt behandeld door de rechter, stuurt het OM u een uitnodiging om aanwezig te zijn bij de strafzaak. U bent niet verplicht om aanwezig te zijn. Tijdens de strafzitting beslist de rechter of de verdachte schuldig is, welke straf de verdachte krijgt en over de eventueel gevraagde schadevergoeding.
De rechter beslist soms meteen aan het eind van de strafzitting over de strafzaak. In andere gevallen volgt de beslissing na enkele weken. De beslissing wordt uitspraak of vonnis genoemd. Hierbij zijn verschillende scenario’s mogelijk:
-
Vrijspraak
De rechter kan een aantal uitspraken doen, waaronder vrijspraak. Houd er dus rekening mee dat de uitkomst, zelfs na een langdurig traject, alsnog teleurstellend kan zijn. En als slachtoffer kunt u niet in hoger beroep. -
Een veroordeling
Als de rechter tot een veroordeling komt dan heeft de verdachte (inmiddels dader) 14 dagen om tegen de uitspraak in hoger beroep te gaan. Doet hij dat niet, dan wordt het vonnis onherroepelijk. De dader kan dan niet meer in hoger beroep gaan, en moet de aan u toegewezen schadevergoeding betalen.
- In het geval van een veroordeling vragen wij altijd om de schadevergoedingsmaatregel op te leggen. De dader heeft dan ruim acht maanden de tijd om de vordering aan u te voldoen. Lukt dat niet binnen deze termijn, dan neemt het CJIB de vordering over. Zij betalen dan het restbedrag aan u uit, en proberen het bedrag daarna op de dader te verhalen.
-
Hoger beroep
Gaat de verdachte, of het OM, in hoger beroep, dan begint de hele cyclus weer opnieuw. U moet dan wachten tot er een datum voor de zitting in hoger beroep bekend is. Uw eerder ingediende vordering wordt dan ook opnieuw beoordeeld.
