Schade door kinderen: wie is aansprakelijk?
Je ziet het gebeuren: je kind schopt per ongeluk de voetbal door de ruit bij de buren. Kinderen kunnen soms schade veroorzaken aan andermans eigendommen. Maar wie draait er dan op voor de kosten? Hoe werkt aansprakelijkheid in zulke gevallen?
Leestijd: 2 minuten
Schuldaansprakelijkheid en risicoaansprakelijkheid
Er zijn twee vormen van aansprakelijkheid: schuldaansprakelijkheid en risicoaansprakelijkheid. Bij schuldaansprakelijkheid ben je verantwoordelijk voor je eigen gedrag. Risicoaansprakelijkheid houdt in dat je verantwoordelijk gesteld kunt worden voor het gedrag van iemand anders, bijvoorbeeld je kinderen. Ouders kunnen dus aansprakelijk worden gehouden voor de schade die hun minderjarige kinderen veroorzaken.
Aansprakelijkheid en leeftijdscategorieën
De wet maakt een onderscheid tussen verschillende leeftijdscategorieën van kinderen:
Kinderen onder de 14 jaar
Voor kinderen jonger dan 14 jaar zijn de ouders of voogden volledig aansprakelijk voor hun gedragingen. Het kind zelf kan niet aansprakelijk worden gesteld. Om ouders aansprakelijk te kunnen houden, moeten aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
- Een 'als een doen te beschouwen gedraging': dit betekent dat ouders alleen aansprakelijk zijn voor wat hun kind daadwerkelijk doet, en niet voor wat het nalaat te doen. Als een kind bijvoorbeeld toekijkt zonder in te grijpen wanneer een vriendje iets beschadigt, kunnen de ouders niet aansprakelijk worden gesteld voor het feit dat hun kind niet heeft ingegrepen.
- Toerekenbaarheid van de gedraging: de gedraging van het kind moet als een fout (een onrechtmatige daad) worden beschouwd. De beoordeling gebeurt op basis van de vraag of de handeling onrechtmatig zou zijn als een volwassene deze had verricht. Bijvoorbeeld, als een kind de laptop van een klasgenoot beschadigt, kan dit als een onrechtmatige daad worden aangemerkt.
Kinderen tussen de 14 en 16 jaar
Bij kinderen van deze leeftijd ligt het net iets anders. Ouders en voogden zijn namelijk niet meer alleen aansprakelijk voor actieve gedragingen van het kind. Ook een zogeheten 'nalaten' van het kind kan tot aansprakelijkheid van de ouders leiden. Een voorbeeld van nalaten is dat het kind niet heeft gewaarschuwd voor een brand. Ook hier wordt bekeken of het gedrag ook onrechtmatig zou zijn als het verricht was door een volwassene.
Hier hebben de ouders wel de mogelijkheid om onder hun aansprakelijkheid uit te komen. Als zij kunnen aantonen dat ze niets te verwijten valt over de fout van het kind, dan zijn zij niet aansprakelijk. Het kind moet dan zelf de schade vergoeden.
Kinderen van 16 jaar en ouder
Vanaf 16 jaar is het kind in principe zelf volledig aansprakelijk voor zijn of haar gedragingen. Ouders kunnen dan doorgaans niet meer aansprakelijk worden gesteld, tenzij zij zelf een onrechtmatige daad hebben gepleegd. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als ouders weten dat hun kind iets verkeerds gaat doen en geen actie ondernemen om dit te voorkomen, of als zij het gedrag van hun kind aanmoedigen.
Vanaf deze leeftijd worden kinderen geacht voldoende verstand te hebben van de gevolgen van hun daden. Dit geldt uiteraard ook voor meerderjarige kinderen, die volledig zelf aansprakelijk zijn voor hun gedrag.
Groepsaansprakelijkheid
Soms veroorzaken kinderen schade terwijl ze in een groep spelen. In zulke situaties is het niet altijd duidelijk wie precies verantwoordelijk is voor de schade. Dit kan leiden tot groepsaansprakelijkheid, waarbij de hele groep aansprakelijk kan worden gesteld. Hoe dit precies werkt, leg ik je hier uit.
Juridische hulp nodig?
Heb je een juridisch probleem? Wij helpen je graag. Samen komen we tot een passende oplossing. Of je wel of niet verzekerd bent bij ons, wij staan voor je klaar. Bekijk hier onze oplossingen.
