De elektrische fiets: hoe zit dit juridisch?

Elektrische fietsen (e-bikes) zijn fietsen die elektrische trapondersteuning bieden. Ze hebben een elektromotor die wordt gevoed door een batterij. Er zijn verschillende soorten e-bikes, en hun classificatie kan variëren afhankelijk van specifieke kenmerken. Ook gelden er hierdoor per classificatie verschillende regels. Dit zijn de meest voorkomende typen e-bikes en bijbehorende regels:

Pedelec

Een pedelec (afkorting voor pedaal-elektrisch) is een elektrische fiets waarbij de elektrische trapondersteuning wordt geactiveerd wanneer de fietser trapt. Pedelecs worden beschouwd als gewone fietsen en zijn ze onderhevig aan dezelfde verkeersregels.

Speed-pedelec

Een speed pedelec is een krachtigere elektrische fiets met trapondersteuning die snelheden tot 45 km/u kan bereiken. Speed pedelecs worden beschouwd als bromfietsen of lichte motorfietsen.

Elektrische fatbike

Een elektrische fatbike is een elektrische mountainbike, ontworpen voor off-road terreinen. In veel gevallen volgt een fatbike dezelfde regels als een gewone fiets. Echter, het gebruik ervan op specifieke terreinen kan beperkt zijn.

E-bike met gashendel

Een elektrische fiets die wordt aangedreven door een combinatie van trappen en elektrische ondersteuning, maar ook een gashendel heeft waarmee je de elektrische aandrijving kunt activeren zonder te trappen. In Nederland worden e-bikes met een gashendel als bromfietsen beschouwd.

De aansprakelijkheidsbeoordeling bij een ongeval met een elektrische fiets wordt beïnvloed door de classificatie van de elektrische fiets. Bij een verkeersongeval met een normale e-bike gelden dezelfde aansprakelijkheidsregels als voor reguliere fietsen; je wordt gezien als zwakkere verkeersdeelnemer ten opzichte van gemotoriseerde voertuigen. De aansprakelijkheidsbeoordeling bij een ongeval met een speed pedelec volgt de regels die van toepassing zijn op bromfietsen. Er geldt dus niet dezelfde juridische bescherming ten opzichte van gemotoriseerde voertuigen, als bij een normale elektrische fiets.

Als je betrokken bent bij een verkeersongeval met een e-bike en er sprake is van letsel, neem dan contact op met onze letselschade juristen voor professioneel juridisch advies. Bijvoorbeeld als er sprake is van ernstige verwondingen, onduidelijkheid over aansprakelijkheid, of als je twijfels hebt over de juiste stappen.

In Nederland is er geen wettelijke verplichting om je e-bike te verzekeren. Dit geldt zowel voor de aansprakelijkheidsverzekering (AVP) als voor een verzekering tegen diefstal of schade aan je eigen fiets.

Hoewel het niet wettelijk verplicht is, is het heel verstandig om een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Als je bijvoorbeeld schade veroorzaakt aan eigendommen van anderen of als er een ongeluk gebeurt waarbij je betrokken bent. Het verzekeren tegen diefstal en schade aan je eigen e-bike kan ook waardevol zijn, vooral gezien de kosten van deze fietsen. Hoewel het dus niet verplicht is, kan het dus verstandig zijn om na te denken over het verzekeren van je e-bike.

In veel gevallen dekt de reguliere aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) schade die je met je e-bike aan anderen toebrengt. Als je bijvoorbeeld per ongeluk iemand anders verwondt of zijn eigendommen beschadigt tijdens het gebruik van je e-bike, kan de aansprakelijkheidsverzekering de kosten dekken.

Echter, als je schade aan je eigen e-bike wilt verzekeren, moet je meestal een aparte verzekering afsluiten, zoals een fietsverzekering. Een fietsverzekering dekt schade aan je e-bike als gevolg van diefstal, ongevallen, of andere schadegevallen. Sommige fietsverzekeringen bieden ook dekking voor pechhulp en juridische bijstand.

Het is belangrijk om de polisvoorwaarden van je aansprakelijkheidsverzekering en fietsverzekering zorgvuldig te lezen, aangezien de dekking en voorwaarden kunnen variëren tussen verschillende verzekeringsmaatschappijen.

Het technisch aanpassen van je e-bike, met name het verhogen van de snelheid, kan verschillende juridische gevolgen hebben:

Classificatie als motorrijtuig
Als je de snelheid van een e-bike verhoogt tot boven de wettelijke limieten, kan dit leiden tot het verlies van wettelijke bescherming die normaal gesproken wordt geboden aan fietsers en ervoor zorgen dat deze wordt beschouwd als een motorrijtuig. Dit kan resulteren in het verplicht aanbrengen van een gele kentekenplaat, een verplichte verzekering en het volgen van de regels die gelden voor motorvoertuigen.

Aansprakelijkheid bij ongelukken
Als je aangepaste e-bike betrokken is bij een ongeval, kan de technische aanpassing ook van invloed zijn op de aansprakelijkheidskwesties. Verzekeraars en rechtbanken kunnen dit in overweging nemen bij het vaststellen van aansprakelijkheid.

In strijd met garantievoorwaarden
Technische aanpassingen aan je e-bike kunnen verder leiden tot een schending van de garantievoorwaarden van de fabrikant. Dit kan betekenen dat je de garantie op bepaalde onderdelen verliest.

Boetes en strafrechtelijke gevolgen
In sommige gevallen kan het aanpassen van een e-bike zelfs leiden tot boetes en strafrechtelijke vervolging en in beslag name. Het kan worden beschouwd als een overtreding van de verkeersregels en voorschriften.

Als consument gelden onderstaande rechten als je e-bike gebreken vertoont binnen de garantietermijn. Hierbij is het belangrijk onderscheid te maken tussen de wettelijke garantie bij de verkoper en fabrieksgarantie bij de fabrikant.

Wettelijke garantie
De gekochte elektrische fiets moet aan de overeenkomst voldoen en de eigenschappen bezitten die je als koper tijdens de normale levensduur hiervan, mag verwachten. Als je e-bike binnen die levensduur gebreken vertoont, kun je de verkoper hierop aanspreken. De verkoper heeft de plicht om het gebrek te verhelpen, zelfs nadat een door de fabrikant afgegeven garantietermijn is verstreken. Op voorhand is niet altijd te zeggen wat de normale levensduur is van een elektrische fiets. Deze hangt onder andere af van het merk, model en de kwaliteit van de e-bike.

Fabrieksgarantie
De fabrieksgarantie is een extra garantie die door de fabrikant wordt verstrekt, los van wettelijke vereisten. De fabrikant bepaalt de voorwaarden, uitsluitingen en duur van de garantie. Soms zijn bepaalde onderdelen of omstandigheden uitgesloten. Gedurende de garantietermijn kan je als consument bij gebreken, direct bij de fabrikant aankloppen. Na afloop van de termijn vervalt dit recht.

De wettelijke garantie is dus een minimumstandaard die altijd van toepassing is, ongeacht de fabrieksgarantie. Wettelijke garantie gaat verder en kan langer duren dan de fabrieksgarantie, vooral als je e-bike een langer verwachte levensduur heeft.

Melden van het gebrek
Meld het gebrek aan de verkoper zodra je het constateert. Doe dit schriftelijk en geef duidelijk aan wat het probleem is. Vraag om een oplossing binnen de garantietermijn. Je kunt hiervoor onze handige voorbeeldbrief gebruiken. Houd alle correspondentie met de verkoper goed bij, inclusief e-mails, brieven of andere documentatie.

Als de verkoper weigert om het gebrek binnen de garantietermijn te verhelpen, kun je contact opnemen met de Consumentenbond voor advies. In sommige gevallen kan het nodig zijn juridisch advies in te winnen of een geschillencommissie in te schakelen. Het is belangrijk om tijdig actie te ondernemen om je rechten te waarborgen.

Bij zakelijk gebruik van e-bikes, is het belangrijk om rekening te houden met de verzekering, arbeidsomstandigheden en fiscale aspecten. Schades tijdens bedrijfsactiviteiten vallen vaak buiten de standaard aansprakelijkheidsverzekering, waardoor een zakelijke dekking noodzakelijk is. Bekijk hier waar je allemaal rekening mee moet houden bij zakelijk gebruik van een e-bike.

Dekking bij schade
Schade die veroorzaakt wordt bij zakelijk gebruik is uitgesloten van de AVP-dekking. Als bijvoorbeeld een bezorger met een elektrische fiets van je bedrijf een ongeluk krijgt, dan biedt de standaard AVB (bedrijfs­aansprakelijk­heids­­verzekering) geen dekking. Het slachtoffer kan het bedrijf dan persoonlijk aansprakelijk stellen. Dit kan flink in de papieren lopen en daarom is het aan te raden daar een aparte bedrijfsverzekering voor af te sluiten.

Zakelijke aansprakelijkheidsverzekering
Bij bedrijfsmatig gebruik van e-bikes is het verstandig om een zakelijke aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Deze verzekering dekt schade aan derden veroorzaakt tijdens bedrijfsactiviteiten, inclusief het gebruik van e-bikes. Voor de e-bikes zelf kan het overwegen van een zakelijke fietsverzekering ook nuttig zijn.

Arbeidsomstandigheden
Werkgevers zijn verplicht om te zorgen voor veilige werkomstandigheden,. Dit geldt dus ook voor het gebruik van e-bikes door werknemers. De e-bikes moeten in een goede staat verkeren, werknemers moeten worden voorzien van een helm. Waarbij de helmplicht afhankelijk is van de classificatie van de e-bike.

Belastingvoordelen
In sommige gevallen kunnen bedrijven belastingvoordelen genieten als ze e-bikes ter beschikking stellen aan werknemers voor woon-werkverkeer. Dit kan vallen onder de werkkostenregeling (WKR) waarbij bepaalde vergoedingen en verstrekkingen onbelast blijven.

Registratie en documentatie
Voor zakelijk gebruik van e-bikes kunnen registratie- en documentatievereisten gelden. Het bijhouden van gebruik, onderhoudsregistraties en andere administratieve aspecten kunnen van belang zijn.

Fiscale bijtelling
Werknemers kunnen te maken krijgen met fiscale bijtelling als zij een e-bike van de zaak ook privé gebruiken. Dit houdt in dat een bepaald percentage van de waarde van de e-bike wordt bijgeteld bij het inkomen van de werknemer voor de inkomstenbelasting.