Loondiefstal: tips voorkomen oneerlijke salarispraktijken
7 juni 2023 | Leestijd: 4 minuten
Onlangs heeft het gerechtshof in Den Haag bepaald dat een callcenter mogelijk miljoenen aan achterstallig loon moet betalen. Het geschil draaide om de vraag of de tien minuten die de werknemer van het callcenter vóór aanvang van zijn dienst aanwezig moest zijn, gelden als betaalde werktijd? Het gerechtshof stelde de dat het callcenter deze 'voorbereidingstijd' wel degelijk moet betalen.
Deze zaak vormt geen uitzondering. Helaas komt ‘loondiefstal’ vaak voor. Werknemers krijgen regelmatig te maken met situaties waarin hun rechten uit de arbeidsovereenkomst of cao worden geschonden. Denk aan onderbetaling voor overwerk, niet-uitbetaalde toeslagen of een onjuiste functie-indeling. In dit artikel legt Linda Corvers, expert jurist arbeids- en onderwijsrecht, u uit welke vormen van loondiefstal er zijn, wat uw rechten zijn als werknemer en hoe u loondiefstal kunt voorkomen.
Wat is loondiefstal?
Loondiefstal is een overkoepelende term voor het ten onrechte te weinig uitkering van salaris. Dit komt voor wanneer werkgevers de regels en afspraken over salarisbetaling overtreden, zoals de arbeidsovereenkomst of de cao, waardoor werknemers niet het volledige bedrag ontvangen waar ze recht op hebben. Het kan verschillende vormen aannemen, bijvoorbeeld onjuiste (of geen) betaling van overwerk, niet uitbetaalde toeslagen en onjuiste functieclassificaties.
“Wat we vaak zien is dat cao’s niet worden nagekomen, dat bijvoorbeeld overwerk niet of niet juist betaald wordt, dat toeslagen niet worden betaald of een werknemer niet juist is ingeschaald. Dit laatste kan de verkeerde functie zijn, of de verkeerde trede, zonder rekening te houden met ervaringsjaren bij een andere werkgever.”
Vormen van loondiefstal
Er zijn verschillende vormen van loondiefstal waar werknemers mee te maken kunnen krijgen. Veelvoorkomende vormen zijn:
-
Cao-overtredingen
Werkgevers zijn verplicht om de voorwaarden en bepalingen van de cao die voor hun geldt, na te komen. Deze bepalingen wijken veelal ten gunste van de werknemer van de wet af. Loondiefstal kan voorkomen wanneer een werkgever de cao-bepalingen niet correct toepast, bijvoorbeeld door het niet uitbetalen van het juiste loon bij ziekte. -
Onderbetaling voor overwerk
Betaling van overwerk is niet wettelijk geregeld. Echter in veel cao’s is overwerk wel geregeld. Ook geldt dat als het overwerk structureel is, u mogelijk (ook als er geen cao is) recht heeft op betaling van die extra uren. Loondiefstal kan optreden wanneer werkgevers het overwerk niet juist compenseren of weigeren uit te betalen. -
Niet-uitbetaalde toeslagen
Werknemers hebben soms recht op extra toeslagen, zoals weekendtoeslagen, nachttoeslagen of avondtoeslagen. Loondiefstal doet zich voor wanneer werkgevers deze toeslagen niet uitbetalen zoals voorgeschreven in de wet of de cao. -
Onjuiste functie-indeling
Werkgevers kunnen werknemers verkeerd classificeren, bijvoorbeeld in een lagere functie of trede in het salarissysteem. Dit kan leiden tot een onjuiste salarisberekening waardoor de werknemer een lager salaris krijgt dan waar hij recht op heeft.
Tips voorkomen van loondiefstal
Enkele tips om loondiefstal te voorkomen zijn:
-
Ken uw rechten
Zorg ervoor dat u op de hoogte bent van uw rechten als werknemer, met name met betrekking tot salaris, overwerk, toeslagen en functie-indeling.
“U heeft recht op een correct salaris volgens de cao en de wet, inclusief eventuele (extra) betaling van (structureel) overwerk en een juiste classificatie van uw functie op basis van ervaring en kwalificaties. Ook heeft u soms recht op toeslagen zoals weekend-, en nachttoeslag.”
-
Raadpleeg de geldende cao en arbeidswetten
Check of uw functie op de juiste manier is ingedeeld. Of dat u recht heeft op extra toeslagen als u bijvoorbeeld overwerkt of in de avonduren werkt.
“Voordat u ergens gaat werken, is het belangrijk om te controleren of er een cao geldt en wat daar precies in staat. Het kan voorkomen dat een werkgever de cao niet op de juiste manier toepast. Als een cao algemeen verbindend is verklaard en uw werkgever valt onder die cao, dan moet uw werkgever zich eraan houden zolang de cao algemeen verbindend is. Dat geldt dan ook indien er niet is afgesproken dat een cao van toepassing is. Kijk ook of de cao bepalingen heeft over een eventuele loonsverhoging.”
-
Houd goed uw administratie bij
Houd een gedetailleerde registratie bij van uw gewerkte uren, inclusief overuren, en vergelijk deze met de loonstrookjes die u ontvangt. Wees alert op eventuele verschillen en meld eventuele fouten aan uw werkgever.
“Het is belangrijk om elke maand uw loonstrook te controleren om er zeker van te zijn dat u alle uren en toelagen correct betaald heeft gekregen. Als dit niet het geval is, meld dit dan schriftelijk bij uw werkgever. Ook is het goed om te weten dat het minimumloon twee keer per jaar wordt aangepast, namelijk op 1 januari en 1 juli. Controleer ook of deze aanpassing correct is toegepast in uw geval.”
-
Bespreek het met uw werkgever
Als u vermoedt dat er sprake is van loondiefstal, bespreek dit dan openlijk met uw werkgever. Soms kan er sprake zijn van miscommunicatie of onopzettelijke fouten, die in goed overleg kunnen worden opgelost. Als u toch blijkt dat u slachtoffer bent van loondiefstal, is het raadzaam om juridisch advies in te winnen.
“Wij kunnen u begeleiden bij het beschermen van uw rechten en het nemen van de juiste stappen om het geschil op te lossen. Om de verjaringstermijn van uw loonclaim (die is in de regel 5 jaar) te stuiten, kunt u alvast een brief sturen naar uw werkgever om te melden dat u te weinig loon hebt ontvangen en advies wilt inwinnen. Hierdoor wordt de verjaringstermijn als het ware bevroren, waardoor de tijd waarbinnen u aanspraak kunt maken op achterstallig loon niet verder telt totdat het probleem is opgelost. Het doel hiervan is om ervoor te zorgen dat u recht hebt op het loon dat u eigenlijk had moeten ontvangen, zelfs als er al geruime tijd is verstreken.”
-
Gebruik onze handige voorbeeldbrief
Met onze gratis voorbeeldbrief Verzoek betaling overwerktoeslag kunt u uw werkgever verzoeken tot correcte betaling van overwerk of meerwerk. Bijvoorbeeld als u wel eens langer werkt dan in uw arbeidscontract is afgesproken. Of wanneer u voor uw overwerk of meerwerk geen vergoeding of toeslag ontvangt, terwijl dit wel in uw contract of CAO is geregeld.
Conclusie
Loondiefstal is een ernstige schending van uw rechten als werknemer. Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de verschillende vormen van loondiefstal en preventieve maatregelen te nemen om uzelf te beschermen. Ken uw rechten, houd goede administratie bij en aarzel niet om juridisch advies bij ons in te winnen als u vermoedt dat u te maken heeft met loondiefstal.
