28% van de Nederlanders heeft zich ooit schuldig gemaakt aan diefstal op werk

18 juli 2024 | Leestijd: 4 minuten

Voor 22% van de Nederlanders is het beleid van de werkgever bij stelen op de werkvloer onduidelijk. Zo heeft 1 op de 5 werknemers geen concreet beeld van de gevolgen voor de arbeidsovereenkomst bij diefstal op werk. Dit blijkt uit onderzoek van ARAG onder meer dan 1.500 respondenten. Terwijl duidelijke richtlijnen diefstal juist kan voorkomen.

Een duidelijk diefstalbeleid blijkt nog regelmatig te ontbreken op de werkvloer. En dus trekken werknemers hun eigen conclusies. Zo is volgens 41% van de ondervraagden er bijvoorbeeld geen sprake van diefstal van het werk, als spullen weggegooid worden of al weggegooid zijn. En denkt 20% van de Nederlanders dat je kleine bureauspullen zoals pennen en papier mag meenemen zonder toestemming van het werk.

“We weten allemaal dat je geen geld uit de kassa mag meenemen naar huis, maar het mee naar huis nemen van kantoorspullen of artikelen die niet meer verkocht kunnen worden? Daar wordt gemakkelijker over gedacht, terwijl je in principe niks mag wegnemen of meenemen van eigendommen van de werkgever zonder toestemming", aldus Céline de Vries, jurist bij ARAG.

Duidelijke regels op de werkvloer

“Wat mag je wel en niet mee naar huis nemen van werk zonder toestemming? Ik merk in de praktijk dat werknemers niet altijd weten wat er onder diefstal op het werk wordt verstaan. De werkgever heeft de taak om duidelijkheid te scheppen met diefstalbeleid, zodat werknemers weten waar zij aan toe zijn. Hierdoor kun je verwarring en daarmee geschillen op de werkvloer voorkomen. Als het dan tóch escaleert in bijvoorbeeld een rechtszaak, dan zal een rechter het huisreglement zwaar laten meetellen in zijn of haar beoordeling", zegt de Vries.

Verschillende afwegingen bij ontslag

Een diefstalbeleid is echter niet de enige factor die meespeelt in de beoordeling of een werknemer op staande voet kan worden ontslagen. “De aard van het meegenomen voorwerp, het functioneren van de werknemer en zijn persoonlijke omstandigheden worden allemaal meegenomen in de afweging of ontslag op staande voet terecht is. Diefstalbeleid op zichzelf is niet voldoende voor ontslag", benadrukt de jurist.

Een bekend voorbeeld daarvan is de rechtszaak betreft een werknemer van de Action die op staande voet ontslagen werd na het meenemen van een plastic tasje zonder te betalen. De kantonrechter vond dat de man wel in strijd handelde met het zero tolerance beleid, maar dat ontslag een té zware straf was. Hierbij is gekeken naar de persoonlijke omstandigheden van de werknemer: hij had een leeftijd waarop hij niet gemakkelijk aan een andere baan zou komen, en had zijn leven dankzij de Action financieel op de rit na lange periode werkeloosheid. De kantonrechter heeft toen geoordeeld dat de Action de werknemer ten onrechte had ontslagen.

Regelmatig sprake van grijs gebied

Gevoelsmatig zit er natuurlijk wel verschil in of een persoon een aantal pennen of een computer mee naar huis neemt van werk. Zo blijkt uit onderzoek van de rechtsbijstandverzekeraar dat zeker 1 op de 3 Nederlanders ooit bureauspullen mee naar huis heeft genomen, zonder instemming van de baas. En een vijfde van de werkende Nederlanders neemt eten of drinken van werk mee naar huis. Maar zonder goedkeuring van de werkgever apparatuur meenemen? Dat heeft 91% van de respondenten nooit gedaan.

“Het kan onschuldig lijken als je eigendommen met geringe waarde naar huis neemt van werk, maar er kunnen consequenties aan verbonden zijn. Echter is er wel vaak sprake van grijs gebied. Je hebt voorbeelden zoals de rechtszaak van de Action, maar ook situaties waarbij een werkgever wél een werknemer die bijvoorbeeld een flesje water heeft gestolen, op staande voet kon ontslaan. Realiseer je als werknemer wel dat als er duidelijke regels zijn, waaruit blijkt dat het niet is toegestaan om bijvoorbeeld bureauspullen mee naar huis te nemen, dat je je dienstverband wél kan riskeren", zegt de Vries.

Bijna de helft van de respondenten (48%) vindt dat werknemers die stelen, eerst een waarschuwing moeten krijgen voor elke vorm van diefstal, en pas bij herhaling mogen worden ontslagen. Dit is echter niet altijd het geval. “Voor zowel de werkgever áls de werknemer is het daarom essentieel dat er een duidelijk beleid is, maar ook dat hierover wordt gecommuniceerd. Leg ook uit waarom je bijvoorbeeld als werkgever kiest voor een zero tolerance beleid. Ga vooral in gesprek met elkaar, want dat kan veel problemen voorkomen op de werkvloer."

Meer weten?

Meer weten over stelen op de werkvloer, en wanneer disciplinaire maatregelen gerechtvaardigd zijn? In dit artikel bespreken we verschillende vormen van werknemersdiefstal, en de stappen die je als werkgever kunt nemen wanneer je hiermee wordt geconfronteerd.