Tips voorkomen cybercrime
Leestijd: 4 minuten
Digitale criminaliteit is een groeiend probleem dat individuen, bedrijven en overheden wereldwijd treft. Wetshandhavingsinstanties over de hele wereld werken hard aan de bestrijding van cybercriminaliteit. Ook in Nederland zijn er verschillende maatregelen genomen om cybercrime tegen te gaan.
Maar wat is cybercrime, en wat kun je er tegen doen? In dit artikel geven we tips over wat je kunt doen als slachtoffer bent geworden van cybercrime én hoe je dit kunt voorkomen.
Wat is cybercrime?
Cybercriminaliteit verwijst naar criminele activiteiten die worden gepleegd met behulp van computers, netwerken of andere digitale apparaten. Het omvat een breed scala aan illegale activiteiten die online worden uitgevoerd, zoals hacking, spoofing, phishing, identiteitsfraude, cyberstalking, cyberpesten en het verspreiden van malware.
De opkomst van AI (Artificial Intelligence) zorgt bovendien voor nieuwe vormen van cybercriminaliteit, zoals voice cloning.
Cybercriminelen gebruiken geavanceerde technieken om van individuen, bedrijven en organisaties gevoelige informatie te stelen, fraude te plegen of schade toe te brengen aan computersystemen. Het is inmiddels een ernstig wereldwijd probleem en kan leiden tot grote financiële verliezen, reputatieschade en in sommige gevallen zelfs lichamelijk letsel.
Wetshandhavingsinstanties en cyberbeveiligingsexperts over de hele wereld werken dan ook nauw samen om cybercriminaliteit te bestrijden. Ook in Nederland worden er steeds meer maatregelen genomen om te zorgen dat we een veilig en betrouwbaar digitaal landschap houden.
Is cybercrime strafbaar?
De meeste landen hebben wetten en voorschriften ingevoerd om cybercrime te bestrijden en cybercriminelen te vervolgen. De straffen voor cybercrime variëren afhankelijk van de aard van de overtreding en de wetgeving in het betreffende land. Sommige landen hanteren zeer strenge straffen voor cybercrime, zoals gevangenisstraffen en hoge boetes. Andere landen hanteren meer gematigde straffen. In Nederland kan cybercrime bestraft worden met gevangenisstraffen tot 5 jaar.
Het plegen van cybercrime kan dus ernstige gevolgen hebben, zowel voor de slachtoffers als voor de daders. Daarom is het belangrijk om verantwoordelijk om te gaan met digitale technologieën en te voorkomen dat je betrokken raakt bij criminele activiteiten online.
Tips om cybercrime te voorkomen
Het is ook belangrijk om de juiste maatregelen te nemen om jezelf of je organisatie te beschermen. Hier zijn enkele tips om cybercrime te voorkomen:
-
Gebruik sterke wachtwoorden
Maak complexe wachtwoorden die moeilijk te kraken zijn. Gebruik een combinatie van hoofdletters, kleine letters, cijfers en symbolen en vermijd het gebruik van gewone woorden of zinnen. Houd wachtwoorden altijd geheim en schrijf deze niet op. -
Houd software up-to-date
Installeer regelmatig software-updates en patches om ervoor te zorgen dat kwetsbaarheden worden verholpen. -
Gebruik antivirussoftware
Installeer antivirussoftware op alle apparaten die verbinding maken met het internet, waaronder computers, smartphones en tablets. -
Wees voorzichtig met phishing e-mails
Phishing e-mails zien er meestal uit als legitieme e-mails van betrouwbare bronnen. Wees altijd voorzichtig met e-mails die om persoonlijke of financiële informatie vragen of die verdachte koppelingen of bijlagen bevatten. -
Gebruik twee-factor authenticatie
Twee-factor authenticatie voegt een extra beveiligingslaag toe aan jouw accounts door een tweede factor te vereisen, zoals een code die naar je telefoon wordt gestuurd of een scan van je vingerafdruk. -
Gebruik een virtueel privénetwerk (VPN)
Een VPN versleutelt jouw internetverkeer en verbergt je IP-adres, waardoor het moeilijker wordt voor hackers om jouw gegevens te onderscheppen. -
Wees voorzichtig op sociale media
Wees voorzichtig met wat je op sociale media plaatst, en op je hoede voor vriendschapsverzoeken of berichten van vreemden. -
Controleer je bankrekeningen en transactieoverzichten
Wees voorzichtig met online transacties. Zorg ervoor dat je alleen transacties uitvoert op beveiligde websites en met betrouwbare verkopers. Controleer regelmatig je bank- en creditcardafschriften op verdachte activiteiten. -
Maak een back-up
Maak regelmatig back-ups van belangrijke gegevens en bewaar ze op een veilige locatie. -
Informeer jezelf
Blijf op de hoogte van de nieuwste cyber beveiligingsbedreigingen om veilig online te blijven. Via veiliginternetten.nl bijvoorbeeld.
Heb je een bedrijf? Dan gelden ook deze tips:
-
Train je medewerkers
Train medewerkers in het herkennen van phishing-aanvallen en andere vormen van cybercriminaliteit. -
Maak gebruik van veilige protocollen
Gebruik veilige encryptieprotocollen voor het verzenden van gevoelige informatie, zoals SSL en TLS. -
Stel een incident response plan op
Stel een incident response plan op om snel te kunnen reageren op een cyberaanval. Het plan moet onder andere informatie bevatten over wie er verantwoordelijk is voor welke taken en met wie er contact moet worden opgenomen in geval van een aanval. -
Voer regelmatig security audits uit
Voer regelmatig security audits uit om kwetsbaarheden in de beveiliging van het netwerk op te sporen. Dit helpt om snel maatregelen te nemen om de beveiliging te verbeteren.
Slachtoffer van cybercrime? Dit kun je doen
Ben je toch slachtoffer geworden van cybercrime? Volg dan deze stappen:
-
Doe altijd aangifte
Als je slachtoffer bent geworden van cybercrime, is het belangrijk om zo snel mogelijk aangifte te doen bij de politie. Dit kan bij het dichtstbijzijnde politiebureau, telefonisch of via de website van de politie. -
Verzamel bewijsmateriaal
Bij het doen van aangifte is het belangrijk om zoveel mogelijk informatie te verzamelen over wat er is gebeurd. Deze informatie kan de politie helpen om de dader op te sporen en te vervolgen. Denk hierbij aan de datum en het tijdstip van de gebeurtenis, de gebruikte apparatuur en software, eventuele verdachte e-mailadressen of telefoonnummers, en de gegevens die zijn buitgemaakt. Maak ook screenshots en bewaar e-mails, logbestanden of andere relevante documenten. NB: het beste is als u uw computer niet uitschakelt, zo gaan er geen digitale sporen verloren. -
Verander wachtwoorden
Na het doen van aangifte start de politie een onderzoek. Houd er rekening mee dat het onderzoek enige tijd kan duren. In de tussentijd kun je zelf ook maatregelen nemen om verdere schade te voorkomen, bijvoorbeeld door wachtwoorden te veranderen en contact op te nemen met je bank. -
Betaal nooit losgeld!
Het betalen van losgeld bij cybercriminaliteit wordt sterk afgeraden door de politie. Het moedigt de cybercriminelen alleen maar aan om door te gaan met hun activiteiten en andere slachtoffers te zoeken. Bovendien is er geen garantie dat de cybercriminelen na het betalen van het losgeld uw bestanden of gegevens zullen teruggeven. Door het betalen van losgeld kunnen cybercriminelen ook hun infrastructuur en activiteiten verder ontwikkelen en versterken, waardoor ze in staat zijn om nog meer schade te veroorzaken.
*Cybercriminaliteit kent vele vormen. In het algemeen gelden bovenstaande stappen. Op de website van Veilig Internetten lees je wat je zelf kunt doen.