Zo voorkom je onverwachte online aankopen door kinderen
Wat zijn je rechten als je minderjarige kind zonder jouw toestemming online aankopen doet, en hoe kun je dit voorkomen? ARAG-jurist René Noordman geeft tips.
Leestijd: 3 minuten
In de huidige digitale wereld hebben kinderen vaak onbeperkt toegang tot smartphones en tablets. Dit kan leiden tot onaangename verrassingen op je creditcard- of internetrekening door ongecontroleerde online en in-game aankopen. Daarom is het belangrijk om te weten hoe je jezelf kunt beschermen en welke maatregelen je als ouder kunt nemen tegen zulke situaties.
ARAG-jurist René Noordman legt uit wat je rechten zijn als je minderjarige kind zonder jouw toestemming online aankopen doet en hoe je dit kunt voorkomen. Daarnaast bespreekt hij de verantwoordelijkheden van ouders en de plichten van de aanbieder hierin.
Het probleem: ongemerkt hoge uitgaven
Online games en apps maken in-app aankopen mogelijk, vaak zonder dat kinderen volledig begrijpen dat ze echt geld uitgeven. Dit kan leiden tot grote bedragen die van je rekening worden afgeschreven. Via de browsegeschiedenis op je laptop kunnen kinderen ook bij webshops terechtkomen waar je betalingsgegevens zijn opgeslagen, waardoor aankopen in een paar klikken kunnen worden gedaan zonder verdere verificatie. Dit roept de vraag op: zijn dergelijke overeenkomsten wel geldig en bindend?
Toestemming van de ouder(s) nodig
René: “Kinderen begrijpen vaak niet volledig wat een overeenkomst inhoudt, en dus kan worden betwijfeld of deze aankopen juridisch bindend zijn. De wet geeft als hoofdregel dat minderjarigen niet zelfstandig overeenkomsten kunnen sluiten. Daarvoor is toestemming van de ouders nodig. Dit betekent dat de overeenkomst die gesloten wordt door een minderjarig kind terug te draaien is als de toestemming van de ouders ontbreekt. Echter, zou dit in de praktijk betekenen dat zelfs een supermarkt kassière aan een kind moet vragen of het toestemming van de ouders heeft om bijvoorbeeld snoep te kopen. Dat is veel te ingewikkeld. De wet zegt daarom dat als het normaal is dat een kind van die leeftijd zelf zoiets koopt, het wordt aangenomen dat het kind toestemming heeft.”
Het ‘grijze gebied’ van online aankopen
René: “Bij kleine of juist hele grote aankopen is dit meestal duidelijk, maar daartussenin zit een grijs gebied. Is het bijvoorbeeld gebruikelijk dat een kind van 11 jaar voor €20,- aankopen doet in een spel of schoenen bestelt voor € 50,-? Daarover valt te discussiëren. Daarbij kan de verkoper op afstand niet zien dat de bestelling op jouw naam eigenlijk door een minderjarige is gedaan. Het is daarom goed om het online gedrag van je kind zoveel mogelijk te monitoren.”
Verantwoordelijkheid van ouders en aanbieders
René: “Als ouder heb je de verantwoordelijkheid om aankopen zonder jouw toestemming door je kind zoveel mogelijk te voorkomen. Andersom heeft de aanbieder de verplichting om aankopen voor een minderjarige niet al te eenvoudig te maken. Bijvoorbeeld door aankopen niet met één klik op de knop mogelijk te maken, maar een serie van handelingen te laten doorlopen. Dat voorkomt problemen achteraf. Een aanbieder mag een minderjarige ook niet proberen over te halen om aankopen te doen, een zogenaamde ‘agressieve verkoop’. Bijvoorbeeld door herhaaldelijke pop-up meldingen of zogenaamde schaarste te creëren door tellers te laten meelopen.”
Als je een aankoop wilt annuleren
Heeft je minderjarige kind toch iets gekocht of een overeenkomst gesloten zonder jouw toestemming? En gaat de aanbieder er niet vanuit dat je toestemming hebt gegeven? Dan kun je de overeenkomst ongedaan maken. De verkoper moet dan het product terugnemen of de dienst terugdraaien, en jou het geld teruggeven. Neem daarvoor de volgende stappen:
- Neem contact op met de aanbieder: bespreek je klacht direct met de aanbieder van het product of de dienst. Vaak zijn bedrijven bereid om te helpen als ze begrijpen dat de aankopen door een minderjarige zonder toestemming zijn gedaan.
- Schrijf een officiële klacht: als je er niet uitkomt via de klantenservice, schrijf dan een brief of e-mail waarin je duidelijk aangeeft wat er is gebeurd en wat je van de aanbieder verwacht.
- Stop de betalingen: bij doorlopende diensten of abonnementen kun je de betalingen direct stopzetten om verdere schade te voorkomen.
- Wettelijke bedenktijd: controleer of je nog binnen de wettelijke bedenktijd zit om de aankopen te annuleren en je geld terug te krijgen.
Bij een geschil met de creditcardmaatschappij of internetprovider
Wanneer de aanbieder van de diensten niet bereid is om de kosten te retourneren, kan een geschil ontstaan met je creditcardmaatschappij of internetprovider. Het is belangrijk om te weten dat je als consument bepaalde rechten hebt, waaronder:
- Chargeback: bij creditcardbetalingen kun je een chargebackverzoek indienen bij je creditcardmaatschappij. Dit is een verzoek om een betaling terug te draaien vanwege ongeautoriseerde of frauduleuze transacties.
- Contact met de provider: neem contact op met je internetprovider om het probleem uit te leggen. Sommige providers hebben beleid en procedures om dergelijke problemen op te lossen.
Online aankopen door je kind voorkomen
Nog beter is natuurlijk om te voorkomen dat je kind in zo’n situatie terechtkomt. Met deze praktische tips kun je dit risico verkleinen:
- Extra verificatiestappen: aanbieders bieden steeds vaker aan om extra verificatiestappen toe te voegen bij online aankopen. Door extra stappen toe te voegen, zoals bijvoorbeeld een wachtwoord, kan je kind niet zomaar een aankoop doen.
- Eigen account: het kan helpen om voor je minderjarige kind een eigen account te maken op een laptop of tablet. Dat voorkomt dat jouw gekoppelde betaalmogelijkheden actief zijn of automatisch wordt ingelogd op websites.
- Installeer ouderlijk toezicht apps: monitor het online gedrag van je kind door ouderlijk toezicht apps te installeren. Met deze apps kun je bekijken welke websites je kind bezoekt en welke apps hij of zij gebruikt.
- Controleer regelmatig je rekeningen: zorg ervoor dat je regelmatig je creditcard- en telefoonrekeningen controleert op ongebruikelijke of onverwachte aankopen.
- Gebruik wachtwoordbeveiliging en biometrische verificatie: zet sterke wachtwoorden op al je accounts en overweeg het gebruik van biometrische verificatie zoals vingerafdrukken of gezichtsherkenning op je apparaten.
- Educatie en communicatie: leer je kinderen over de (juridische) gevolgen van online aankopen en het belang van toestemming vragen voordat ze iets kopen.
Juridische hulp nodig?
Als je kind zonder jouw toestemming een online aankoop heeft gedaan, is het belangrijk om snel te handelen. Neem contact op met de aanbieder, je creditcardmaatschappij of internetprovider om de situatie uit te leggen en te zoeken naar een oplossing.
Heb je juridische hulp nodig bij andere zaken die gerelateerd zijn aan (online) aankopen? Start onze online adviestool, ofwel RechtCheck om direct antwoord te krijgen op al je vragen over (online) aankopen, reparatie en garantie.
